Boyunduruk
Ben ekip biçtim şu toprağı
Sabana koşup iki kambur öküzü
Boyunduruk tak etti çatladı
Çiftim durmadı inatla yürüdü
Tarlanın orta yerine varıncaya
Saban gömüldü toprağa
Ökçesine kadar toprağa battı
Dümenin hepten ayarı kaçtı
Boyunduruk yamuldu
Halkası çıktı çıkacak
Tohum atan adam lafa tuttu beni
Ona dedim ki
Konuşma, sabanın işi bitmedi
Boyunduruk tak etti çatladı
Çiftim durmadı yürüdü inatla
Daha biçer biçmez mısırı
Geliverdi toprak ağası
bütün mısırlarımı aldı
Bana yemeklik bile kalmadı
Bir hesap çıkardı bana
bir çift öküz 200 lira
biraz sabır otu 50 lira
Kırk kilo bile vermez mısırdan
Bizim ürettiğimiz
Kırk kilo bile vermez fasulyeden
Bizim yetiştirdiğimiz
Çuvallara 50 lira
ve tütün için 70 lira;
60 lira da kim bilir niçin
Hesap uzadıkça uzadı o biçim.
Üzerine 10 lira daha
Bakkaldan şuna buna
Ürettiğimden bana kalan pay
Borcumu bile çıkarmaz bu ay.
Fakat toprağımda yaşayabilirsin, der,
Hababam borç öde yeter.
Haydi şimdi dönebilirsin işinin başına
ki devam etsin patron kazanmaya
Benim ise sadece tek şey aklımda
Sararken bir yaprak sigara,
Böyle puştluk olmaz sıçayım ağalığına!
Bak işte bütün mısırlarım gitti
O puştun ambarına.
Boyunduruk tak etti çatladı
Çiftim durmadı yürüdü inatla
Nihayet tarladan eve varınca
Sevdiceğim sorar, az sonra,
Hani nerde senin mısırdan payın?
Sevgilim, derim, eğilir başım
Şirkete borcum karşılığı
Ağam bütün mısırı aldı
Çiftliğimde çalışmaya devam edebilirsin dedi sonra,
Bi görsen lütfeder havalarında
Şimdi tarlaya dönmeliyim
ki o puşta borcumu ödeyebileyim
Borcum olmuş 100 lira 50 kuruş
Daha geçen ödedim 20 lira 40 kuruş
Sevgilim diyor saçmalama, olmaz öyle!
İş yoksa ücret de yok bundan böyle
Tak etti canıma bu dalavere
Görmüyor musun ailenin halini?
Kalmamış giyecek tek bir donun
Karının yok giyecek eteği
Seninse ne gömleğin ne pantolonun
Eğer biz açsak bundan böyle
Ağanın yolu var cehennemin dibine
Yaşasın devrim!
Yeter artık bu düzen yıkıla
Tak etti, tak etti, tak etti canıma
Bir kova dolusu çilek için
Bugün Meksika köylülerine 1.5 lira ödüyorlar
Ve aynı kovayı devrim günlerindeki gibi 50 dolardan satıyorlar.
Tak etti, tak etti, tak etti canıma
Kanadalı maden şirketleri köylülerin kullandığı topraklara el koyarak zenginliklerini çaldılar
Tak etti, tak etti, tak etti canıma
San Quintin vadisinde Guerrero’dan ve Oaxaca’dan gelen binlerce yerli yaşar ki oralarda hiç iş yoktur.
Kamyonlarda su yüzü görmeden 28 saat boyunca yol gelirler.
Geldiklerinde ise 15 saatlik çalışmanın karşılığında 7 dolar alırlar. Bugün, burada, Meksika’da.
Tak etti, tak etti, tak etti canıma
İnanç, öfke, cefa, hayat, yorgunluk, beklenti, acı ve boşa giden bunca çaba.
Görmüyor musun ailenin halini?
Kalmamış giyecek tek bir donun
Karının yok giyecek eteği
Seninse ne gömleğin ne pantolonun
Ağanın cehennemin dibine kadar yolu var burasıysa cehennemin ta kendisi, var olmayan ölülerle; tanrı buradan geçmez.
Her gün kimsenin duymadığı ve durdurmadığı mermiler ve ağıtlara uyanıyoruz.
İş yok, aile yok, birikim yok, adalet yok.
Kardeşlerimiz yok, insanlar yok, hepsi çoktan göçüp gitti.
Yaşasın devrim, yeter artık bu düzen yıkıla!
Boyunduruk tak etti çatladı
Durmadım, ektim tohumu inatla!
Çeviri:Köstebek Kolektif
